WIE IK BEN
Ik ben een draaihals. Mijn naam klinkt vreemd, maar ik ben een kleine, schuwe spechtensoort met een bijzondere gave: als ik bedreigd word, draai ik mijn hals en lijf in kronkels om vijanden te verwarren. Ik ben verbonden met open, insectenrijke landschappen met oude bomen en zandige bodems. Ik maak geen eigen nest, maar gebruik bestaande holtes. Elk broedseizoen ben ik opnieuw afhankelijk van wat het landschap mij biedt – en wat ervan overblijft.
mijn waarde voor mens en klimaat
Ik ben een indicator van halfopen cultuurlandschappen, vol biodiversiteit. Mijn aanwezigheid wijst op een landschap dat nog schakeringen kent: ruig grasland, dood hout, zandige plekjes, oude bomen. Waar ik kan leven, kunnen ook vele insecten, vogels en planten gedijen. Ik vertegenwoordig verbinding – tussen bosschages en open land, tussen oud en nieuw leven.
WAT MIJ BEDREIGT
De militaire plannen voor Deelen en omgeving betekenen verstoring van mijn leefgebied. Trillingen, lawaai, laagvliegbewegingen en voertuiginzet bedreigen mijn rust, mijn voedselvoorziening en mijn broedplaatsen. Ik ben gevoelig voor veranderingen in structuur, voor verlies van insectenrijkdom, voor de verdwijning van oud hout en stilte. Elke ingreep in het landschap kan betekenen dat er voor mij geen plek meer is.
WAT VERGETEN IS
Ik word zelden genoemd in ecologische rapportages, ondanks mijn kwetsbaarheid en afhankelijkheid van fijne ecologische structuren. Mijn soort staat op de Rode Lijst. In het MER en de Passende Beoordeling word ik over het hoofd gezien, ondanks mijn gevoeligheid voor verstoring en mijn binding aan specifieke landschapselementen. Daarmee is het plan niet juridisch robuust.
WAT IK VRAAG
Ik vraag:
- Dat mijn broed- en foerageergebied actief wordt geïnventariseerd en uitgesloten van militaire activiteiten;
- Dat habitatstructuren zoals oude bomen en dood hout worden behouden en beschermd;
- Dat mijn soort wordt opgenomen in de aanvullende Passende Beoordeling voor de Veluwe.
MIJN STEM
Ik ben stil. Mijn roep is zelden te horen. Maar ik ben er – zolang het landschap zacht genoeg is voor mijn bestaan. Als jullie luisteren naar wat niet schreeuwt, maar fluistert, horen jullie mij.
JURIDISCH KADER
Ik ben beschermd onder de Europese Vogelrichtlijn (2009/147/EG). Mijn broedplaatsen en leefgebied vallen onder artikel 1 en 4, en mogen niet verstoord of vernietigd worden. De Richtlijn verplicht tot instandhouding van mijn populatie, óók buiten Natura 2000-gebieden. Volgens het Holohan-arrest (C-461/17) en recente jurisprudentie moeten gebiedsspecifieke effecten worden getoetst. Mijn afwezigheid in de MER ondermijnt de juridische houdbaarheid van het besluit.
BRONNEN
- Vogelrichtlijn 2009/147/EG, art. 1 en 4
- Holohan-arrest (C-461/17), HvJ EU
- PlanMER Ontwerp-NPRD 2025
- Europese HRA-richtsnoeren (2025)
- PAS Gebiedsanalyse Veluwe (2017)
- Sovon Vogelonderzoek Nederland – Draaihals
- Rode Lijst Broedvogels Nederland (2020)
