WIE BEN IK
Ik ben een boomleeuwerik. Klein van stuk, maar mijn zang vult het luchtruim. Ik kies open plekken in het bos, jonge heidevelden en schrale zandgronden. Mijn nest ligt laag, vaak verborgen in het mos, tussen jonge struiken.
Mijn vlucht golft door de lucht, mijn roep is herkenbaar – een echo van wat hier leeft.
MIJN ROL IN HET ECOSYSTEEM
Ik eet insecten, larven en zaden en houd zo populaties in balans. Tegelijk ben ik prooi voor grotere soorten. Mijn aanwezigheid wijst op gezonde overgangszones tussen bos, heide en zand. Ik ben geen blikvanger, maar ik verbind lagen in het landschap die anders snel vergeten worden.
MIJN WAARDE VOOR MENS EN KLIMAAT
Mijn zang markeert het voorjaar. Ik ben niet luid, maar herkenbaar. Voor wandelaars een moment van verwondering, voor ecologen een indicator. Ik herinner eraan dat zelfs in het grootse, het subtiele telt.
WAT MIJ BEDREIGT
Ik leef in het grensgebied. Precies daar waar nu oefeningen gepland staan. Waar tanks draaien, drones landen en helikopters scheren, durf ik niet meer te nestelen. Mijn broedsucces daalt snel als ik gestoord word – en ik vlieg niet ver. Als mijn plek verdwijnt, verdwijn ik. Stilletjes, zonder veel protest.
WAT VERGETEN IS
Ik ben een Rode Lijst-soort. Niet uit luxe, maar noodzaak. Mijn populaties zijn kwetsbaar, juist omdat ik specifieke eisen stel. Ik ben genoemd in het planMER, maar zonder gebiedsspecifieke maatregelen. En dus blijft mijn bescherming abstract, waar die concreet zou moeten zijn.
WAT IK VRAAG
Behoud mijn broedplekken. Zorg voor rust tussen februari en juli. Vermijd zware activiteit in mijn leefgebied tijdens het broedseizoen. Herstel overgangsgebieden, en laat beleid mijn kwetsbaarheid écht meewegen. Niet op papier, maar op de grond.
MIJN STEM
Ik zing niet voor jullie, maar omdat ik besta. Als ik zwijg, is dat niet stilte – maar verlies. Laat mijn lied klinken boven heide en zand, niet overstemd door motoren en staal. Zodat mijn aanwezigheid iets blijft wat jullie kunnen horen – en koesteren.
Namens: de Boomleeuwerik (Lullula arborea)
Vertegenwoordigd door: de ‘Hoeders van de Veluwe’
Datum: 18 juni 2025
BRONNEN
- Sovon Vogelonderzoek Nederland (2023). Soortinformatie Boomleeuwerik (Lullula arborea).
- Rode Lijst Nederlandse broedvogels (Ministerie van LNV, 2020).
- PlanMER Ontwerp-NPRD (2025), deel B.
- PAS gebiedsanalyse Veluwe (2017).
- Boele, A. et al. (2022). Broedvogels in Nederland: trends en verspreiding.
