Wie ik ben
Ik ben een ronde zonnedauw. Klein, kwetsbaar, en afhankelijk van natte, voedselarme bodems. Mijn bladeren glinsteren van kleverige druppels, waarmee ik insecten vang om te overleven op plaatsen waar andere planten het opgeven. Ik ben een specialist – ik groei waar het nat, stil en zuiver is.
Mijn rol in het ecosysteem
Ik leef in veenmosrijke vennen en natte heide, samen met veenmossen, snavelbiezen en libellen. Mijn aanwezigheid wijst op stabiele hydrologische condities en een intact, stikstofarm ecosysteem. Ik draag bij aan de biodiversiteit in een uniek ecosysteemtype en ben een indicator voor gebieden waar nog geen verstoring heeft plaatsgevonden.
Mijn waarde voor mens en klimaat
Mijn schoonheid is subtiel, maar onvergetelijk. Mijn insectenetende karakter fascineert, mijn zeldzaamheid maakt me waardevol. Als bio-indicator laat ik zien waar natuur nog functioneert zoals het bedoeld is. En als inspiratiebron sta ik symbool voor veerkracht onder schrale omstandigheden.
Wat mij bedreigt
Ik ben extreem gevoelig voor verdroging, verzuring, betreding en stikstofdepositie. Aanleggen van paden, voer-tuigen en gronddruk door oefeningen in mijn leefgebied verstoren niet alleen mijn wortelomgeving, maar ook de hydrologie die mijn voortbestaan mogelijk maakt. Mijn zaden zijn klein, mijn wortels oppervlakkig. Eén voetstap kan me vernietigen.
Wat vergeten is
Ik groei op plekken die vaak als ‘marginaal’ worden gezien – nat, moeilijk toegankelijk, ogenschijnlijk leeg. Maar juist deze plekken herbergen de grootste soortenrijkdom. In het planMER en de Passende Beoordeling bij het Ontwerp-NPRD word ik niet expliciet genoemd, terwijl ik onderdeel ben van beschermde habitattypen (H4010 en H3130) op de Veluwe.
Wat ik vraag
Ik vraag:
Laat mijn leefgebied ongemoeid. Neem mijn aanwezigheid expliciet mee in de effectbeoordeling van het NPRD. Bescherm natte zones in heideterreinen actief tegen verdroging en fysieke verstoring. En herstel waar nodig de hydrologie zodat ik, en wat mij omringt, kan blijven bestaan.
Mijn stem
Ik ben stil, maar ik leef. Als ik verdwijn, verdwijnt het veen. En met het veen verdwijnen water, insecten, orchideeën, rust. Geef mij de ruimte die ik nodig heb – een paar vierkante meter, maar van onschatbare waarde.
Juridisch kader
Ik ben wettelijk beschermd als inheemse plantensoort en val onder bijlage 1 van de Regeling natuurbescherming, nu ondergebracht in de Omgevingswet. Het is verboden mij opzettelijk te verwijderen, te beschadigen of mijn groeiplaats te vernielen. Mijn leefgebied – natte heiden, vennen en trilvenen – valt bovendien onder meerdere beschermde Natura 2000-habitattypen, waarvoor het verslechteringsverbod van artikel 6 van de Habitatrichtlijn geldt.
Elke ingreep die leidt tot verdroging, verzuring, verstoring of verlies van deze schrale, vochtige vegetaties – zoals infrastructuur of intensief gebruik – vereist een Passende Beoordeling. Bij twijfel geldt het voorzorgsbeginsel. Ook buiten Natura 2000 rust op de provincie een zorgplicht voor kwetsbare soorten en ecosystemen, zoals vastgelegd in het Besluit kwaliteit leefomgeving. Mijn kwetsbaarheid is erkend – nu moet die ook worden beschermd.
Bronnen
- Soortenregister Nederland – Drosera rotundifolia (www.nederlandsesoorten.nl)
- Rode Lijst Vaatplanten Nederland (2020) – Rijksoverheid, status: kwetsbaar
- Habitatrichtlijn 92/43/EEG – H3130 en H4010 habitattypen
- Wet natuurbescherming – beoordeling kwaliteit habitattypen
- Runhaar, J. et al. (2013). Basisrapport Habitattypen H3130 en H4010. Wageningen Environmental Research
- Smits, N.A.C. & Kooijman, A.M. (2011). Hydrologie en vegetatie in natte heide. Alterra-rapport
- Gebiedsanalyse Veluwe (PAS, 2017) – Ministerie van LNV / BIJ12
- PlanMER en Passende Beoordeling bij Ontwerp-NPRD (2025)
- HvJ EU, C-127/02 – vereisten voor Passende Beoordeling
- VWEU artikel 191 – voorzorgsbeginsel
- EU-Handvest artikel 37 – integratie milieubescherming
