WIE IK BEN
Ik ben een Vliegend hert, een van de grootste kevers van Europa en een icoonsoort van oude loofbossen. Mijn imposante kaken en korte, zware vlucht maken mij tot een opvallende verschijning, maar slechts voor wie geduld en oog voor detail heeft. Mijn larven leven jarenlang verborgen in dood hout, vaak ondergronds in rottende boomwortels. Ik ben zeldzaam, kwetsbaar en strikt beschermd.
mijn rol in het ecosysteem
Ik ben een sleutelsoort in het bos: mijn larven helpen bij de afbraak van dood hout, wat essentieel is voor bodemvruchtbaarheid en bosverjonging. Mijn aanwezigheid wijst op een gezond ecosysteem met oude bomen, continuïteit in bosbeheer en voldoende rust. Als prooi voor vogels en zoogdieren vervul ik bovendien een rol in de voedselketen. Zonder mij verarmt het leven in de strooisellaag en verdwijnt een belangrijk signaal van ecologische kwaliteit.
mijn waarde voor mens en klimaat
Ik belichaam het belang van dood hout als bron van leven. Voor mensen ben ik een symbool van woudwijsheid, biodiversiteit en verwondering. Oude bomen waarin ik leef, slaan koolstof op, bieden verkoeling en bevorderen mentale gezondheid. Mijn zeldzaamheid maakt me tot educatief boegbeeld van natuurbescherming. Als ik vlieg, raakt men stil.
wat mij bedreigt
Mijn leefgebied op de Veluwe staat onder druk. Ik heb oude eiken, beuken en elzen nodig met veel dode wortels en stobben in zonbeschenen, rustige bosranden. De voorgenomen uitbreiding van militaire activiteiten zoals laagvliegen, grondtrillingen door voertuigen en het opruimen van dood hout uit veiligheidsoverwegingen bedreigen deze structuren direct. Vergravingen, verharding, bodembeschadiging en frequente verstoring maken mijn voortplanting onmogelijk.
wat vergeten is
Mijn soort leeft voornamelijk ondergronds — soms wel acht jaar — en wordt daarom zelden gezien. Inventarisaties zijn hierdoor vaak onvolledig. Toch is mijn aanwezigheid op de Veluwe meerdere keren vastgesteld. Juist doordat ik afhankelijk ben van microklimaten in dood hout en onverstoorde bodemstructuren, is elke ruimtelijke ingreep potentieel funest. Het effect van trillingen op de ontwikkeling van mijn larven is bovendien nog onvoldoende onderzocht. De kwetsbaarheid van soorten zoals ik is moeilijk te vangen in een reguliere Passende Beoordeling.
wat ik vraag
Houd in het NPRD rekening met mijn verborgen levenscyclus. Stop met het verwijderen van dood hout in bossen waar mijn soort voorkomt of mogelijk voorkomt. Laat delen van het bos ongemoeid, met rust, zon en structuur. Beoordeel effecten van militaire ingrepen niet alleen bovengronds, maar juist ook in de bodem. Laat onafhankelijk ecologisch onderzoek plaatsvinden naar langetermijneffecten op doodhoutfauna.
mijn stem
Ik ben het Vliegend hert. Waar de mens stapt, verstil ik. Waar dode bomen worden geruimd, verdwijn ik. Mijn kaken ogen sterk, maar mijn toekomst is broos. Ik vraag u: zie ook dat wat ondergronds leeft, stil is, en wacht. En bescherm mijn leefwereld zolang die nog ademt.
juridisch kader
Ik ben een soort van bijlage II én IV van de Europese Habitatrichtlijn. Dat betekent dat mijn leefgebied moet worden aangewezen en beschermd, en dat opzettelijke verstoring verboden is.
Ik val onder strikte soortenbescherming uit de Omgevingswet (voorheen Wet natuurbescherming). Het verwijderen van dood hout of het verstoren van mijn leefgebied zonder ecologische beoordeling is strijdig met artikel 6 van de Habitatrichtlijn. Volgens het Waddenzee-arrest en het Holohan-arrest moeten ook niet-kwalificerende soorten en ecologische relaties worden meegenomen in Passende Beoordelingen. Ik sta op de Rode Lijst Insecten als ernstig bedreigd.
bronnen
- Ranius, T. et al. (2005). Ecology of Lucanus cervus in fragmented landscapes
- EIS-Nederland (2023). Verspreidingsgegevens Vliegend hert Veluwe
- Ministerie van LNV (2017). Rode Lijst Insecten
- Europese Commissie. Interpretation Manual of European Union Habitats
- Vogelbescherming Nederland, Soortenportaal
