Wie ik ben
Ik ben een wolf. Ik beweeg stil, kijk scherp, leef in samenhang. Ik ben teruggekeerd, niet als bedreiging, maar als onderdeel van iets dat ooit vanzelfsprekend was. Ik kies mijn terrein zorgvuldig – waar ruimte is, rust, voedsel. Waar het landschap mij toelaat.
Mijn rol in het ecosysteem
Ik ben geen indringer, maar regulator. Ik houd populaties van grote grazers in balans. Mijn aanwezigheid verandert gedrag, herstelt verhoudingen, maakt bossen sterker. Ik breng dynamiek in de natuur, zonder machines, zonder mensenhand. Mijn rol is oud – en essentieel.
Mijn waarde voor mens en klimaat
Ik ben beladen geraakt met symboliek. Voor sommigen angst, voor anderen verwondering. Maar voorbij het beeld, ben ik een diersoort met gedrag, met gewoonten, met grenzen. Ik daag uit om na te denken: hoe leven wij samen met het wilde? Hoeveel ruimte laten wij over aan wat zich niet laat sturen?
Wat mij bedreigt
Meer dan jacht is ruis mijn grootste vijand. Geluid. Onrust. Grond die dreunt. Gebied dat versnipperd raakt. Ik vermijd conflicten, maar heb ruimte nodig. Als mijn leefgebied doorsneden wordt door routes, oefeningen, schoten en drones, trek ik me terug. Of raak ik verstoord – met gevolgen voor kuddes, voor mensen, voor mijzelf.
Mijn aanwezigheid op de Veluwe is wettelijk beschermd onder de Habitatrichtlijn. Niet alleen mijn directe veiligheid, maar ook de rust van mijn territoria, jongen en migratieroutes vallen onder het Europese verbod op opzettelijke verstoring. Oefenterreinen vormen hierin geen uitzondering.’
Wat vergeten is
Ik word vaak besproken, maar zelden echt begrepen. Alsof ik symbool ben, in plaats van wezen. Mijn terugkeer is geen keuze geweest van bovenaf, maar een gevolg van herstel. Van stilte. Van beleid. En wat ooit herstel was, mag nu niet verworden tot excuus om mij te verdringen.
Wat ik vraag
Laat beleid niet reageren op angst, maar handelen vanuit inzicht. Begrens menselijke activiteit in mijn kerngebieden. Gun mij rust in uitgestrekte zones, vooral in de Veluwe. Veranker mijn aanwezigheid niet in conflict, maar in kennis, rust en verantwoordelijkheid.
Mijn stem
Ik huil niet naar mensen, ik roep mijn roedel. Ik claim geen grond, ik leef erin. Ik vraag geen aandacht – alleen ruimte. En rust. En de kans om te blijven wie ik ben. Wie dat toelaat, krijgt er een stillere, sterkere, natuurlijkere Veluwe voor terug.
Juridisch kader
Ik ben misschien omstreden, maar mijn rechten zijn onmiskenbaar. Als strikte beschermde soort onder bijlage IV van de Europese Habitatrichtlijn is het verboden mij opzettelijk te doden, te verstoren of mijn verblijfplaatsen te vernielen. Dat verbod geldt zonder uitzondering, tenzij aan strikte voorwaarden is voldaan: er mag geen andere oplossing zijn, het moet gaan om een groot openbaar belang, en mijn gunstige staat van instandhouding mag niet in gevaar komen. Wie dat niet aantoont, handelt in strijd met Europees recht.
Nederland heeft deze bescherming overgenomen in de Omgevingswet. Mijn rustplaatsen, voortplantingsplaatsen en trekroutes zijn wettelijk beschermd. Ook indirecte verstoring – zoals geluidsoverlast, militaire activiteiten, dronebewegingen of permanente menselijke aanwezigheid in mijn leefgebied – vallen onder dit verbod als ze mijn gedrag of overleving beïnvloeden.
De Veluwe is mijn kerngebied. Hier rust de verplichting om mijn leefgebied in stand te houden en verslechtering te voorkomen. Dat geldt niet alleen voor het natuurbeheer, maar ook voor ruimtelijke ordening en nationale programma’s zoals het NPRD. Iedere ingreep die leidt tot verstoring, versnippering of verdringing van mijn leefgebied – zoals het inrichten van oefenterreinen, corridors of landingszones – vereist een grondige ecologische onderbouwing. Zonder die onderbouwing is toestemming in strijd met zowel de Habitatrichtlijn als de nationale wet.
Tot slot rust op Nederland een actieve verantwoordelijkheid onder internationale verdragen, zoals het Verdrag van Bern en het EU Biodiversiteitsakkoord. Bescherming van toppredatoren zoals ik is daarin expliciet genoemd als cruciaal voor het ecologisch herstel van Europese ecosystemen.
Wie mij wil verdringen, botst dus niet alleen met de wet, maar ook met de belofte van herstel. Mijn terugkeer is geen incident – het is een toetssteen voor hoe serieus de mens zijn afspraken neemt.
Bronnen
- Habitatrichtlijn Bijlage II & IV (92/43/EEG).
- Verdrag van Bern – Bijlage II.
- Soortenstandaard Wolf (Ministerie van LNV, 2020).
- Europees Hof van Justitie C-103/00 & C-477/19.
- EU Biodiversiteitsstrategie 2030.
- PlanMER Ontwerp-NPRD (2025), deel B.
- PAS gebiedsanalyse Veluwe (2017).
